Plenerowe warsztaty varsavianistyczne – spacer śladami dawnych i obecnych bibliotek
23 maja uczniowie XLVI Liceum Ogólnokształcącego z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Stefana Czarnieckiego uczestniczyli w drugich plenerowych warsztatach varsavianistycznych w ramach projektu „Śladami Englertówki. Jak narodziła się pierwsza Czytelnia Naukowa w Warszawie?”. Tym razem przeszli z Targówka Mieszkaniowego na Bródno, odwiedzając miejsca związane z historią Biblioteki.
Spacer z Krzysztofem Gajdą – varsavianistą, prezesem Stowarzyszenia Obrony Pozostałości Warszawy Kolejka Marecka – rozpoczął się przy Bibliotece dla Dzieci i Młodzieży nr 12 (ul. Radzymińska 121). Następnie młodzież odkrywała fascynującą przeszłość miejsc, które mija się, nie zdając sobie niejednokrotnie sprawy z tego, co tu się mieściło lub wydarzyło. Licealiści przekonali się, że supermarket czy bar oferujący fast food przy ul. Radzymińskiej też kryją w sobie pozostałości po czasach minionych, sięgających nawet XIX wieku.
Ważnymi punktami wędrówki były lokalizacje, gdzie dawniej funkcjonowały placówki Biblioteki (m.in. przy ul. Piotra Skargi – przeniesiona kilka lat temu na ul. Smoleńską). Na trasie znalazła się także Multimedialna Wypożyczalnia dla Dorosłych i Młodzieży nr 123.
Kolejnym etapem był cmentarz Bródnowski. Uczniowie XLVI LO poznali m.in. historię grobu kapłańskiego ze szczątkami biskupów nubijskich sprzed tysiąca lat, a także osób zasłużonych dla Polski w czasie II wojny światowej.
Warsztaty varsavianistyczne zakończyły się przy Czytelni Naukowej nr I im. Janiny Englert. Krzysztof Gajda przybliżył działalność patronki Czytelni – praskiej bohaterki XX wieku, która wykazała się heroizmem podczas II wojny światowej, a także zrewolucjonizowała formy pracy z czytelnikami, wprowadzając m.in. wolny dostęp do półek.
Przed nami jeszcze dwa plenerowe warsztaty varsavianistyczne – tym razem dla uczestników indywidualnych. Wkrótce podamy daty i trasy.
Relacja pani Anny Skrodzkiej, nauczycielki j. polskiego w XLVI LO im. Stefana Czarnieckiego, wychowawczyni klasy I cf
Zdążyliśmy przed burzą… poznać tajemnice Targówka
Choć pogoda nie zapowiadała się najlepiej, uczniowie z klasy 1cf nie poddali się i wzięli udział w plenerowych warsztatach varsavianistycznych prowadzonych przez pana Krzysztofa Gajdę w ramach projektu pt. „Śladami Englertówki. Jak narodziła się pierwsza czytelnia naukowa w Warszawie?”.
23 maja 2024 r. zebraliśmy się przed biblioteką przy ulicy Radzymińskiej i rozpoczęliśmy dwugodzinny spacer śladami bibliotek i wypożyczalni, które funkcjonowały kiedyś na Targówku. Ponadto dowiedzieliśmy się, gdzie znajdują się ciekawe miejsca tej dzielnicy i jakie kryją tajemnice.
Poznaliśmy lokalizację hali dawnej Huty Szkła Targówek, która dziś jest częścią budynku popularnej sieci dyskontów. W hucie przed wojną produkowano eksperymentalne szklane granaty. Potem spacerowaliśmy po ulicach zabudowanych nowoczesnymi blokami, by trafić na uliczkę, na której zachowała się oryginalna zabudowa z lat 30. XX w. Przed deszczem schowaliśmy się w budynku, gdzie znajdowała się kiedyś centrala telefoniczna i gdzie po wojnie odnaleziono ukryty przez powstańców warszawskich skład broni.
Przewodnik zaprowadził nas też na cmentarz Bródnowski, na którym spoczywają m.in.: obrońca Westerplatte, tajemniczy i niebezpieczny „Malarz”, jeden z dowódców powstania warszawskiego oraz Czarna Mańka, jego żona i mścicielka – po jego śmierci dowodziła oddziałem, którego był przywódcą podczas powstania warszawskiego. Dowiedzieliśmy się także, dlaczego mur cmentarza Bródnowskiego stał się zaporą nie do przebycia dla Niemców atakujących polskich żołnierzy podczas wojny.
Dzięki udziałowi w spacerze poszerzyliśmy swoją wiedzę o dzielnicy i mogliśmy spojrzeć na nią z innej perspektywy. Okazało się, że Targówek to miejsce piękne, pełne zieleni i tajemnic, które jeszcze czekają na odkrycie.
Strona poświęcona Janinie Englert
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury: EtnoPolska. Edycja 2024.
